Martijn van der Werff is teammanager Informatie- en Dataservices en programmamanager Landelijke Voorziening Crisisbeheersing bij het NIPV. Zijn afdeling beheert de systemen waarmee het veiligheidsdomein crises beheerst en risico’s monitort.
Waar is jouw afdeling dagelijks mee bezig?
“Informatie- en Dataservices is een heel gevarieerde afdeling binnen het NIPV, met een reeks grote IT-verantwoordelijkheden. Onderverdeeld in diverse teams werken hier zo’n 30 mensen. Je hebt de adviseurs netcentrisch werken, die de doctrine netcentrische crisisbeheersing concreet vormgeven. Deze doctrine gaat ervan uit dat alle partijen in het veiligheidsdomein tijdens een crisis goed kunnen samenwerken. Die crisis vormt een complex geheel met tal van aspecten. Daarom breng je mensen met verstand van elk van die aspecten in een netwerk bij elkaar. Al die kennis laat je vervolgens samenvallen in één situatiebeeld, om zo tot goede besluitvorming te komen – dat is de kern van netcentrisch werken.
Niet alleen als de crisis er al is, ook als die er nog niet is. Daar zijn we steeds meer mee bezig: de monitoring van risico’s. We verzamelen bijvoorbeeld alle gegevens over droogte om zo een verhoogd risico op natuurbranden te kunnen signaleren. Al deze systemen worden beheerd door onze functioneel beheerders. Die zorgen ervoor dat de applicaties draaien en worden doorontwikkeld, en ze staan onze gebruikers te woord. Daarnaast hebben we productmanagers die het contractbeheer doen voor andere applicaties, bijvoorbeeld ons systeem voor slachtofferinformatie. En tot slot beschikken we over een team van echte ‘datacrunchers’ die gegevens verrijken, ontsluiten en weten te visualiseren in een dashboard voor niet-techneuten.”
Kun je een paar mooie projecten noemen?
“Onze systemen zijn doorlopend beheerde voorzieningen. Maar stilstand is achteruitgang. Dus we ontwikkelen voortdurend door. Nu met steeds meer aandacht voor risicobeheersing, ofwel: voordat de crisis er überhaupt is. Dat doen we projectgewijs of geborgd in een releasetraject. Een mooi recent project is de ontwikkeling van een virtuele assistent. Dat is een applicatie die met behulp van kunstmatige intelligentie razendsnel een totaalbeeld geeft van een crisis ter plekke. Zo krijgen de calamiteitencoördinatoren op een presenteerblaadje informatie aangereikt die ze niet meer hoeven op te zoeken. Als het meerwaarde blijkt te hebben, gaan we die functionaliteit structureel aanbieden.”
En wat is jouw rol daarin?
“Als teammanager Informatie- en Dataservices en programmamanager Landelijke Voorziening Crisisbeheersing heb ik een tweeledige functie. Die combinatie is heel mooi. Enerzijds ben ik lijnmanager, verantwoordelijk voor de ontwikkeling van mijn medewerkers. Ik ga dus na of ze in hun kracht staan en hun werk goed kunnen uitvoeren. Daarin zie ik mezelf als dienend leider, want zij zijn de specialist op hun onderwerp. Daarnaast ben ik programmamanager voor het brede platform Landelijke Voorziening Crisisbeheersing. Daarin hebben we diverse systemen en diensten gebundeld. Dat is een andere rol: daarin zorg ik wél voor de grote inhoudelijke lijnen.”
Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit?
“Die is er niet! Maar neem de maandag: dan bruist ’t echt op de afdeling. We werken hybride, waarbij we hebben afgesproken dat maandag en donderdag de fysieke dagen zijn. Die heb je nodig. Werken via Teams is heel efficiënt, maar je moet elkaar ook bij de koffieautomaat kunnen ontmoeten. Eén keer in de twee weken hebben we afdelingsoverleg. Daarin bespreken we alle onderdelen van de Landelijke Voorziening Crisisbeheersing om te kijken hoe het loopt en of ik misschien nog zaken kan vlottrekken. Verder besteed ik tijd aan personeelszorg: mijn voelsprieten uitsteken en met mensen bijpraten. Daartussen heb ik veel inhoudelijke afspraken over de ontwikkeling van het programma, bijvoorbeeld met nieuwe partijen die willen aansluiten. De ondersteuning van de veiligheidsregio’s blijft onze core business, maar die zitten al goed in de risico- en crisisbeheersing. Nu willen ook andere partners in het veiligheidsdomein aanhaken en profiteren van onze systemen. Een heel diverse groep, van de politie tot het Rode Kruis, van Vitens tot ProRail en NS, maar ook departementen als Justitie en Veiligheid.”
Hoe is ’t om bij het NIPV te werken?
“Het mooie aan de positie van het NIPV is de rol van verbinder in de crisisbeheersing en brandweerzorg. Daardoor heb je een heel divers palet aan gesprekspartners. We worden vaak kennisinstituut genoemd, maar we doen véél meer. Een groot deel van onze omzet zit inmiddels in de IT-ondersteuning van de crisis! Juist die combinatie is supermooi: wat we maken, komt niet uit de lucht vallen. Er zit een wetenschappelijke grondslag onder de doctrine netcentrische crisisbeheersing. En die ondersteunen we vervolgens met de tooling die we zelf leveren. Ondersteuning die we ook bieden met vakspecialisten en een landelijke voorziening van materieel en middelen. Tot slot hebben we veel aandacht voor onderwijs. Dat is echt een USP van het NIPV. Want het feit dat we ook een opleidingsinstituut zijn, druipt merkbaar door in de kwaliteit van de interne opleidingen. Van onze Huisacademie heeft elke medewerker enorm veel profijt. Juist vanwege die vier verschillende richtingen binnen de organisatie – onderzoek, onderwijs, ondersteuning en informatie – is het zaak dat we onze identiteit helder profileren. Zo kun je je eigen rol in het geheel goed plaatsen.”
Hoe is het NIPV als werkgever?
“Hét NIPV bestaat niet. De leidinggevenden maken samen de organisatie. Ik heb zelf veel vrijheid, dankzij een plezierige werkrelatie met mijn leidinggevende. Ik krijg veel vertrouwen – en dat is precies wat ik ook wil bieden aan mijn eigen team. Ik heb liever dat je achteraf sorry zegt, dan dat je overal toestemming voor komt vragen. Het mooie van het NIPV is dat je hier de ruimte hebt om er in kleine teams zelf iets van te maken. Veel vrijheid en eigen verantwoordelijkheid dus.”
Wat is er zo boeiend aan het terrein van crisisbeheersing en rampenbestrijding?
“Ik heb een operationeel hart, mede vanuit mijn defensieachtergrond. Ik word warm van de dynamiek hier. Ik hou ervan dat je gezamenlijk de crisis weet te beheersen als er écht wat aan de hand is. Dat heb ik ook beleefd in de landelijke coördinatie voor de coronacrisis en de Oekraïne-crisis. Nationale veiligheid is een heel relevant proces.”
Hoe heb je zelf je carrière vormgegeven?
“Ik heb mijn carrière niet bewust gepland. Ik zat bij Defensie, maar had inmiddels een jong gezin. Ik wilde niet meer zes maanden aan één stuk in een zandbak bivakkeren aan de andere kant van de wereld. Toen ben ik begonnen als projectleider bij het NIPV. Qua leiderschap was ik al best ontwikkeld. Daar is Defensie een goede leerschool voor. Maar de context van nationale veiligheid met 25 veiligheidsregio’s is complex. Daarom heb ik een cursus crisisbeheersing bij onze Huisacademie gevolgd. Dat raad ik iedereen aan die bij het NIPV komt werken. Dat geeft je goed inzicht in de manier waarop we het in Nederland aanpakken. Vervolgens heb ik me inhoudelijk ontwikkeld, zodat ik nu met zowel operationeel leiders als programmeurs kan praten.”
Wie heb je als collega’s nodig?
“Ik ben vooral op zoek naar mensen met affiniteit met het doel dat ze dienen, namelijk nationale veiligheid. Met andere woorden: IT’ers met business-affiniteit, niet alleen maar affiniteit met de techniek. Kortom: je bent nieuwsgierig naar de brandweer of je wilt weten hoe je een crisis kunt beheersen. En je bent een teamplayer, want crisisbeheersing in Nederland is een kwestie van puzzelstukjes in elkaar passen. Je moet dus overweg kunnen met al die puzzelstukjes. En tot slot: iemand die goed gaat op veel eigen ruimte hebben. Dus geen mopperaars, maar enthousiaste mensen die eigenaarschap pakken. Als er iets niet goed geregeld is, ga je gewoon zelf aan de bak om het toch te laten slagen.”