Brian Smits werkt als trainer-adviseur bij het Centrum voor Opleiding en Vorming Brandweer (COVB) van het NIPV. Een van zijn taken is het opleiden van de nieuwe generatie brandweerofficieren. “Je merkt hier hoe de ‘kenniscirkel’ werkt: alles wat op straat gebeurt of uit onderzoeken naar voren komt, keert terug in de opleiding.”
Waar zijn jullie dagelijks mee bezig?
“In het Centrum voor Opleiding en Vorming Brandweer (COVB) geven we voornamelijk onderwijs aan nieuwe brandweerofficieren. Denk aan een leergang voor officier van dienst. Wat moet je doen als een incident wordt opgeschaald en eenheden moeten samenwerken? Dat leidinggeven op straat aan meerdere eenheden gebeurt onder leiding van een officier van dienst. Ook verzorgen wij de lessen en leerstof op het niveau van manschappen en bevelvoerders. De uitvoering van deze opleidingen ligt bij de verschillende regio’s in Nederland.
Een ander voorbeeld is de leergang Specialist opleiden en oefenen. Dan leer je mensen hoe ze vakbekwaamheidsbeleid schrijven en een oefenprogramma ontwikkelen, want we hebben vele beroeps- en vrijwilligerskazernes in Nederland die allemaal minstens één keer per week moeten oefenen. Dat gebeurt vrij breed: niet alleen brandoefeningen, maar bijvoorbeeld ook wat je moet doen in de hulpverlening, bij gevaarlijke stoffen of bij waterongevallen.
Je kunt niet jaarlijks alles evenveel oefenen, dus je richt je naast de basis vooral op actuele ontwikkelingen. Nu zijn het blussen van een brandend elektrisch voertuig of een brand door kortsluiting in zonnepanelen hot topics.”
Wat is jouw aandeel daarin?
“Ik heb zelf onder meer een klas met voltijds brandweerofficieren die vaak rechtstreeks van hun studie komen. Ik geef persoonlijke begeleiding en voer regelmatig overleg met de mentor vanuit hun veiligheidsregio. Deze jonge officieren volgen een traject van twee jaar, waarin ze leren hoe te handelen op straat en hoe ze het beste kunnen leidinggeven.
Daarnaast maken zij kennis met bijvoorbeeld risicobeheersing, operationele voorbereiding en crisisbeheersing. De lessen geef je samen met heel veel andere docenten. Het is eigenlijk de nieuwe generatie brandweercommandanten, want je ziet een heel aantal van die mensen later op die posities terechtkomen.”
Kun je eens een gemiddelde werkdag beschrijven?
“Mijn werkweek bestaat uit ongeveer twee dagen voor de klas, twee dagen ontwikkelen van de lesstof en één dag overleg. Een van de leuke dingen is dat ik niet alleen in mijn eigen brandweerhokje bezig bent, maar ook opleidingen geef in crisisbeheersing. Dus op een gemiddelde werkdag vind je mij in een leslokaal, op een oefencentrum of ergens op kantoor.
Het controleren op actualiteit van lesstof doe ik eigenlijk continu met mensen uit de praktijk. Want dat is het mooie: tegelijk zijn we allemaal nog actief in de brandweer. Alles wat je meeneemt als je brandweerdiensten draait, kun je gebruiken in je lessen. Je kunt immers elke dag worden ingehaald door de werkelijkheid.”
Hoe is ’t om bij het NIPV te werken?
“Het NIPV voelt als een warm nest, maar het is ook wel een complexe organisatie met alle dingen die wij doen. Juist daarom is het een leuke plek om te werken: de diversiteit aan mensen is zo groot. Ze komen uit allerlei sectoren: niet alleen de brandweer, maar ook de geneeskundige zorg, bevolkingszorg, grootschalig optreden of de ICT. Het omgaan met al die verschillende mensen vind ik enorm interessant.
Verder krijg ik geregeld zelf opleidingen en trainingen aangeboden, het is elke keer mooi als ik kan aanhaken. En als een onderzoek bijna klaar is, schuiven de onderzoekers graag bij ons aan tafel om hun bevindingen te delen. Je zit continu vooraan als het om nieuwe kennis gaat.”
Wat is er zo boeiend aan het terrein van crisisbeheersing en rampenbestrijding?
“Ik vind mijn werk zo bijzonder, omdat het zin heeft wat ik doe. Dat is mijn belangrijkste drijfveer: mijn werk doet ertoe. En wat ik erg prettig vind: mensen met een achtergrond in de hulpverlening zijn flexibel. Geen 9-tot-5-mentaliteit, maar altijd hulpvaardig. Niet alleen in de samenleving, maar ook onderling.”
Hoe heb je zelf carrière gemaakt?
“Ik ben onderaan begonnen, als vrijwilliger bij de brandweer. Ik studeerde nog en vond de brandweer een mooie omgeving waarin ik me nuttig kon maken. Al gauw kreeg ik kansen om hogerop te komen. Eerst leidinggeven als bevelvoerder, daarna een mooie stap naar officier van dienst.
Inmiddels had ik ontdekt dat ik onderwijs geven toch echt het leukste vind. Dus toen ik vanuit de brandweer in de regio naar het NIPV kon overstappen en daar mijn kennis kon uitdragen, heb ik die kans meteen gegrepen. Het leuke is: ik ben zelf hier opgeleid, dus nu zie ik ook hoe het aan de andere kant werkt!”
Wie heb je als collega’s nodig?
“Als docenten zoeken we mensen die een connectie of concrete ervaring hebben met crisismanagement of brandweerzorg. Zulke mensen snappen hoe de praktijk van de hulpverlening in elkaar zit. Als je de wil hebt om je kennis over die praktijk over te brengen, zit je hier eigenlijk al goed.”