Lieuwe de Witte is lector Brandveiligheidskunde bij de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg (NACB), een van de vier centra van het NIPV. Als lector gaat hij niet alleen over de inhoud, maar ook over de kwaliteit van het onderzoek. Daarnaast is hij de ambassadeur voor zijn vakgebied en de organisatie.
Waar zijn jullie als onderzoekers dagelijks mee bezig?
“Binnen de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg (NACB) doen we onderzoek vanuit vier lectoraten: Brandveiligheidskunde, Brandweerkunde, Crisisbeheersing en Energie- en transportveiligheid. De lectoraten zijn de schakels tussen ons onderzoek, ons onderwijs en het werkveld. Zo worden onderzoeksresultaten verwerkt in de les- en leerstof die onze onderwijscollega’s maken voor de professionals uit de veiligheidsregio’s. We doen onderzoek naar heel veel verschillende onderwerpen. Denk aan actuele thema’s als duurzaam bouwen, de energietransitie en de gevolgen van de klimaatverandering. Ook doen we data-onderzoek om data- en informatiegedreven werken te ondersteunen en publiceren we landelijke data en statistieken over crisisbeheersing en brandweerzorg. In alle gevallen geldt: ons onderzoek heeft invloed op de samenleving. We doen het echt voor de professionals, zodat die de burger beter kunnen helpen.”
Zijn er recente ontwikkelingen waar je extra door wordt gegrepen?
“De afgelopen jaren heb ik me beziggehouden met een groot en breed onderzoek naar rookverspreiding in woongebouwen. Brand wordt vaak als het grootste probleem gezien, maar het gevaar van rook is de laatste jaren enorm toegenomen. Dat komt doordat we steeds meer te maken hebben met een ander soort branden. Gebouwen zijn energie-efficiënter geworden en dus luchtdichter. Dat houdt de brand beter onder controle, maar zorgt ook voor meer rook. Belangrijk om te weten, want rook kan schadelijke gassen bevatten en belemmert je bij het vluchten. Bovendien zijn de risico’s thuis groter geworden: de samenleving vergrijst, de zorg wordt afgeschaald en ouderen blijven langer thuis wonen. Dit onderzoek heeft veel opgeleverd en veel stof doen opwaaien. De eerste effecten op de regelgeving zien we ook al.
Andere recente ontwikkelingen zijn de energietransitie en duurzaamheid. Onze leefomgeving elektrificeert in hoog tempo en de bouwwijze verandert naar meer duurzame materialen. Dit levert allerlei nieuwe andersoortige risico’s op met betrekking tot het voorkomen, beperken en bestrijden van brand. Onderzoeken vanuit onze lectoraten zijn hard nodig voor een veilige energietransitie.“
Hoe ziet je dagelijkse werk eruit?
“Als lector ga je niet alleen over de inhoud, maar ook over de kwaliteit van het onderzoek. Daarnaast ben je de ambassadeur voor je vakgebied en de organisatie. Maar ik ben ook continu bezig om aan professionals te laten zien wat de betekenis van ons onderzoek is. Wat zijn de resultaten? Hoe kunnen ze die in de praktijk gebruiken? Dus ik ben op veel plekken de vertaling van onderzoeksresultaten naar de praktijk aan het uitleggen.
Goed om te weten: we proberen om niet op de beleidsstoel te zitten. Wel brengen we de discussie op gang. Zoals bij het onderzoek naar rookverspreiding. Daaruit bleek dat de veiligheid in een gebouw niet voor iedereen hetzelfde is. Deze kennis is stof voor een maatschappelijke discussie: heeft iedereen recht op dezelfde mate van veiligheid? Dat zijn politieke en operationele keuzes die bestuurders en het veld; de brandweer zélf moeten maken. De regelgeving loopt eigenlijk altijd standaard achter op de ontwikkelingen in de samenleving. Kijk naar de energietransitie: die heeft in zó korte tijd zó veel veranderd dat er op veel gebieden vaak niet eens regelgeving is.”
Hoe is ’t om bij het NIPV te werken?
”Bij het NIPV is de directe verbinding met de praktijk superinteressant. Er zijn weinig organisaties die dat bieden. Het gaat hier aan de ene kant echt om de inhoud, maar aan de andere kant gaat het ook verder dan onderzoek doen en rapporten of artikelen schrijven. Ik ben als ingenieur opgeleid, maar ik moet ook kunnen uitleggen waarom mijn onderzoeksresultaten belangrijk zijn. En wat het onderzoek zelf betreft: je kunt zó veel en je hebt zó veel mogelijkheden voor onderzoek die van binnenuit ontstaan of van buiten worden aangereikt.”
Wat is er zo boeiend aan het terrein van crisisbeheersing en brandweerzorg?
“Het heet niet voor niets het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid. We staan midden in de maatschappij. We doen onderzoek voor het publiek en de professionals. En we zijn vaak de netwerkspil in het bij elkaar brengen van partijen.”
Wat voor kansen voor persoonlijke ontwikkeling krijg je aangereikt?
“Er zijn volop kansen! Als je bijvoorbeeld bij ons als junior onderzoeker binnenkomt, kun je na verloop van tijd doorstromen. Waarbij je je kunt ontwikkelen op inhoud, onderzoeksmethodiek of kennisontwikkeling. Zelf ben ik met een promotietraject bezig dat heel goed past bij mijn vakgebied en lectoraat. Het NIPV vindt het heel belangrijk dat mensen zich persoonlijk blijven ontwikkelen. Daarom is er bijvoorbeeld ook een coachpool en een Huisacademie die regelmatig incompany-trainingen aanbiedt.”
Hoe heb je zelf je carrière vormgegeven?
“Ik heb na mijn hbo Bouwkunde eerst 12,5 jaar bij een adviesbureau gewerkt. In 2015 ben ik overgestapt naar het NIPV. Eerst zeven jaar als senior onderzoeker, en sinds begin vorig jaar als lector. In mijn carrière heb ik altijd mijn hart gevolgd. In de praktijk kwam dat erop neer dat ik vooral veel heb geprobeerd. Niet zozeer qua werkgevers, maar wel in mijn werkzaamheden. Zo kwam ik erachter dat het verkennen van nieuwe mogelijkheden en het overbrengen van kennis mijn kracht is en mij energie geeft. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een baan waarin ik de verbinding kon leggen tussen keiharde kennis en het overbrengen daarvan aan anderen.”
Wie heb je als collega’s nodig?
“Eigenlijk zoeken we natuurlijk het schaap met vijf poten! Omdat je hier de verbinding legt tussen onderzoek en praktijk, is het belangrijk dat je verstand hebt van specifieke vakinhoud, zoals brand. Daarnaast moet je kennis hebben van en ervaring met onderzoeksmethoden. Verder helpt het als je een open blik hebt en als je goed kunt schrijven. En het is fijn als je ervaring hebt met lesgeven en presenteren. Natuurlijk verwachten we niet dat al die talenten in gelijke mate in elke persoon terug te vinden zijn. Iemand is altijd beter in het ene of het andere. Daarom kijken we in ons team altijd naar een goede mix: de een heeft de meeste vakkennis in huis, de ander is vooral goed in onderzoek en de derde weet als beste hoe je de vertaling kunt maken naar het leslokaal en de professional.”
Bekijk onze vacatures
Word jij onze nieuwe collega? We hebben vacatures openstaan voor veel uiteenlopende functies. Bekijk ze hieronder of ga naar alle vacatures.
